Is dit een verhaal over mijn leven? Ja, in zekere zin gaat dit verhaal ook over mijn leven, alhoewel het zich er (in de tijd) ver vóór afspeelt. Over voorouders die ik niet (of nauwelijks) heb gekend, zeg maar mijn overgrootouders en daarvoor. Tot zo’n vijfentwintig geleden had ik daar nauwelijks interesse voor, te druk met andere dingen. Het hoort blijkbaar bij de leeftijd om er zo rond je vijftigste wel belangstelling voor te krijgen. En dan komt het goed uit dat zoon Michaël ook die leeftijd heeft bereikt. In de afgelopen jaren heeft hij op My Heritage een indrukwekkende stamboom samengesteld (van meer dan 6.200 personen) van onze familie en die van onze partners. Het is dus nu mogelijk om tot ver terug in de geschiedenis te zien wie onze voorouders waren, waar ze woonden en (vaak ook) wat voor beroep ze hadden.

Het grappige is dat die stamboom me heeft laten zien dat mijn familiegeschiedenis er heel anders uitziet dan ik vroeger dacht of liever: had bedacht. Over de voorouders van mijn opa van moeders kant (de familie Van Oostrum) had ik ‘bedacht’ dat dat een arme boerenfamilie in de Limburgse Peel (waar het kerkdorp Oostrum ligt) was, die eind 19de eeuw – door armoede gedreven – met een gezin met veel kinderen helemaal naar Rotterdam waren gelopen, waar ze uiteindelijk in het transportwezen belandden.

Een mooie fantasie die voor veel arme boerengezinnen in de Peel klopt, zeker als het gaat over het vertrek uit die Peel, maar niet voor de familie van mijn opa. Die stamt af van een (redelijk welgestelde, zo lijkt het) familie van o.a. graanhandelaren uit het midden van het land, in en rond Utrecht.

Over de voorouders van mijn vader heb ik al eens geschreven. We stammen dus niet af van Frederik van Eeden, maar van een opeenvolging van handelsreizigers, kooplieden en kleine ambachtslieden, ook uit het midden van het land. Daar is – op basis van de stamboom – ongetwijfeld meer over te zeggen, maar zover ben ik er (nog) niet ingedoken. Wel weet ik meer over de vrouwelijke afstammingslijn via mijn moeder. Haar grootmoeder, die wij Omie noemden, heette Tijtje Ackerman, woonde vlak bij ons om de hoek en overleed toen ik tien jaar was. Ik heb haar gekend als een lief oud vrouwtje die de laatste jaren van haar leven in bed lag en verzorgd werd door een dochter. Zij stamt af van een vrij roemrucht geslacht van walvisvaarders op de eilanden Borkum en Helgoland. Al eerder schreef ik over die tak van de familie, mede naar aanleiding van een DNA-test, waaruit bleek dat ik voor een aanzienlijk deel van Scandinavische voorouders afstam.

Mieg heeft inmiddels uitgevonden dat voorouders van Omie van ongeveer 1650 tot ongeveer 1870 eerst op Helgoland en daarna op Borkum (het eerste Duitse Waddeneiland) woonden. Daar was hun hoofdbezigheid walvisvaart. Veel mannen op Borkum keerden niet terug van hun zware tochten richting Spitsbergen, waar ze maanden verbleven. Maar sommigen gelukkig wel, anders had ik dit stukje niet kunnen schrijven. In augustus 2019 vindt de eerste expeditie richting die eilanden plaats, waarover later dus meer.