In eerdere bijdragen (zie 1 en 2) is hier verslag gedaan van een reis die H&ik maakten langs Outsider Art Environments. Bij elkaar bezochten we zo’n tien/twaalf van die bijzondere plekken. Niet allemaal kwamen ze in een verslag terecht. Een flink deel is wel interessant om te bekijken, maar er valt eigenlijk niet veel meer over te vertellen dan al staat vermeld op de site van Henk van Es.
Toch zijn er enkelen die (voor mij) met kop en schouders boven de rest uitsteken.
Ten eerste is dat de Cycloop van Tinguely e.a. (overigens niet door Van Es beschreven, omdat het meer reguliere dan outsider kunst is). De Franse Wikipedia erover is interessant.
Als je van Tinguely houdt, dan is dit de absolute top en een bezoek (met rondleiding in dit enorme gevaarte) meer dan waard (onder Parijs). Tot 5 maart 2017 ook nog in het Stedelijk zijn grote overzichtstentoonstelling.

Verder bezochten we twee musea met outsider art. In Lausanne La Collection de l’Art Brut: prachtig museum met grote collectie en wisselende exposities.
Nog mooier vonden we La Fabuloserie (website hopelijk tijdelijk niet bereikbaar, maar wel hun Facebook-pagina en uitgebreide informatie op de Franse Wikipedia. Plus een beschrijving op de site van Henk van Es). Een privé museum opgezet door het echtpaar Bourbonnais om eigen kunst en collectie in onder te brengen. Alleen het pand al en de ligging (In Dicy, Yonne) zijn de moeite van een bezoek waard. Binnen staan overweldigende beelden van Alain Bourbonnais zelf. Maar ook veel andere outsider kunstenaars komen aan bod. Ons raakte in het museum zelf (er is ook een grote beeldentuin) werk van Francis Marshall, geen ‘echte’ outsider, omdat hij een officiële kunstopleiding volgde, maar toch heel verwant. Geen eigen site, maar zie o.a. hier en hier).

Het hoogtepunt was – sans aucun doute – Le Manège de Petit Pierre. In de tuin van de Fabuloserie is dit grandioze bouwsel van Pierre Avezard (1909-92) te bewonderen. Een soort kleine kermis met draaimolens, allerlei andere bewegende taferelen, een heuse Eiffeltoren uit hout, ijzer en afval en nog veel meer. Bijzonder, humoristisch en ontroerend, hoe deze zwaar gehandicapte man zo’n ‘eigen wereld’ heeft weten te bouwen (en in beweging houden). Zijn levenswerk dreigde, nadat hij in een verpleeghuis werd opgenomen, langzaam maar zeker te vergaan.
Gelukkig werd het in 1988 door het echtpaar Bourbonnais, met hulp van veel vrijwilligers, gedemonteerd en weer opgebouwd in de Fabuloserie. Bezoek de site van Henk van Es, waar veel informatie te vinden is over ‘Petit Pierre’ en waar alle filmpjes (ook het Russische) de moeite waard zijn.